Materiał do badań stanowiły nagrania magnetofonowe oraz zapisy słownictwa dokonane w miejscowościach rejonu solecznickiego podczas badań terenowych z 1997 roku. Rozmowy były prowadzone na bazie etnosocjologicznego kwestionariusza, przeznaczonego specjalnie dla pogranicza polsko-białorusko-litewskiego, korzystano też z kwestionariusza do badania gwar Polski północno-wschodniej. W artykule zawarty jest opis stanu lokalnej odmiany języka polskiego, z uwzględnieniem cech odróżniających od polszczyzny literackiej, bogato ilustrowany próbkami materiału. Osobno omówiona jest sakralna rola języka polskiego oraz wpływ wywierany przez język rosyjski. Stwierdzone zostaje, że w większości przypadków między językiem polskim a prostym zachodzi klasyczna dyglosja społeczna, która jednak załamuje się w rodzinach posługujących się wyłącznie polszczyzną - język prosty zachowany jest jako język folkloru lub we wspomnieniach z dzieciństwa starszego pokolenia. Polszczyznę cechuje wysoki status społeczny: używana jest w życiu religijnym, społecznym, towarzyskim i rodzinnym. Autorka przedstawia również zależności między innymi językami używanymi w okolicy Ejszyszek, w tym początki asymilacji litewskojęzycznej. (MF)
