Abstract: |
Przedmiotem artykułu są nazwiska mieszkańców komornictwa olsztyńskiego wyekscerpowane z ksiąg rachunkowych Kapituły Warmińskiej i akt miasta Olsztyna. Analizą objęte zostały także przezwiska, przezwania i "imioniska". W materiale językowym liczącym 1927 antroponimów zanotowano 441 nazwisk obcych – 415 stanowią formacje niemieckie, 21 łacińskie i 3 pruskie. Nazwiska niemieckie zostały podzielone na: a) prymarne, pochodzące od nazw własnych, nazw etnicznych, nazw miejscowych oraz wyrazów pospolitych, np. Ahrendt, Demuth; b) sekundarne, tworzone przez sufiksy, których podstawami są apelatywy, nazwy miejscowe i imiona, np. Deschler, Kundes. Nazwiska łacińskie są prymarne i pochodzą od imion oraz różnych apleatywów, np. Andreas. Nazwiska pruskie są równe pruskim nazwom miejscowym, np. Grunitten. W materiale zanotowano także formacje hybrydalne: polsko-łacińskie, np. Doliator, polsko-niemieckie, np. Bielau, i niemiecko-polskie, np. Bauchrowitz. Na podstawie analizy można wskazać procesy germanizacji nazewnictwa osobowego polskiego, m.in. zastępowanie polskiego sufiksu -ek na dolnoniemiecki -ke, oraz polonizację nazwisk niemieckich, np. dodawanie do podstaw niemieckich sufiksów -ewicz, -ski. Liczba nazwisk niemieckich i rozmiary germanizacji pozwalają stwierdzić, że żywioł polski był dość silny na Warmii. (PK)
|