iSybislaw service uses cookies. Staying on this page, you agree to the use of cookies. Agree

iSybislaw

Institute of Slavic Studies - Polish Academy of Sciences

Username: Password:
Polski English Русский

Article

[Add to basket]

Title: Slawizmy leksykalne w litewskiej gwarze wsi Szaltiniai
Author/editor: Elena Grinaveckienė
Published in: Acta Baltico-Slavica [Show]
Journal issue: 1994 22
Pages: 125-130
Languages: pol
Abstract: Autorka omawia uwarunkowania historyczne i socjolingwistyczne przejścia ludności litewskiej zamieszkującej wioskę Szaltiniai (parafia Dziewieniszki, rejon solecznicki) na gwarę białoruską oraz cechy litewskiej gwary pogranicznej tej wioski. Eksploracja dialektologiczna przeprowadzona w 1990 r. objęła 7 z 13 rodzin mieszkających we wsi, przy czym osoby te używają gwary litewskiej jako języka codziennego, rodzinnego, ale znają również gwarę białoruską i są w pełni dwujęzyczne. Odnotowano szereg dawniejszych zapożyczeń z gwary litewskiej do białoruskiej, stwierdzając, że aktualnie kierunek zapożyczania jest odwrotny, a gwara litewska zawiera równocześnie archaizmy litewskie i formacje hybrydalne, innowacje leksykalne, semantyczne oraz elementy adstratowe. Wśród zapisanych podczas eksploracji ponad 2500 gniazd słów litewskich około 26% stanowią zapożyczenia leksykalne, w tym 18,5% to białorutenizmy i inne slawizmy, zapożyczone za pośrednictwem gwary białoruskiej, a 7,5% to kalki semantyczne. Słownictwo obcego pochodzenia podzielono na sześć klas: slawizmy znane prawie we wszystkich gwarach litewskich, slawizmy takie same, jak we wschodniej Litwie, leksyka słowiańska nieznana na pozostałym obszarze Litwy, białorutenizmy pochodzenia litewskiego: wtórne zapożyczenia litewskie z białoruską semantyką i budową formalną oraz późne zapożyczenia, które zachowały prawie białoruską strukturę i akcentuację, kalki z języka białoruskiego (najmłodsze białorutenizmy). Ostatnia grupa jest najliczniejsza i według autorki obrazuje zanik badanej rdzennej gwary litewskiej. (Bi)
Author headings:
au. Grinaveckienė, Elena [Show]
Keywords: białorutenizm, bilingwizm, gwara, język białoruski, język litewski, Kresy Północno-Wschodnie, slawizm, słownictwo, wpływ językowy
Tags:
Classification:
10.1. Slavic influence on other languages [Show]
9.3.6.2. Belorussian. Dialectal lexicon [Show]