Die beiden sorbischen Umlaute 'e > 'o und 'e > 'a auf dem Hintergrund der späturslawischen Lautenwicklungen
Autor/redaktor:
Heinz Schuster-Šewc
Opublikowany w:
Obraz językowy słowiańskiego Pomorza i Łużyc : pogranicza i kontakty językowe .- Warszawa, 1997
[Wyświetl]
Strony:
73-84
Inne:
Streszcz.: pol
Języki:
ger
Abstrakt:
W artykule omówione zostały dawne stosunki dolnołużycko-połabskie ze szczególnym uwzględnieniem wpływu gwar zachodniolechickich na zachodnie dialekty dolnołużyckie. Przegłos 'e > 'o nie wystąpił konsekwentnie na obszarze Dolnych Łużyc; częściowy brak poświadczony jest w zachodnich i centralnych dialektach dolnołużyckich, jak również w dolnołużyckim języku literackim, np. pjero, sedymy, srjeda, obok form: mjod, śota, cora, co można tłumaczyć wpływem dialektów zachodniolechickich (połabskich). Przegłos 'e > 'a jest ograniczony do terenu dolnołużyckiego, lecz objął także obszar dialektów zachodniodolnołużyckich. W języku górnołużyckim wystąpił jedynie przegłos 'e > 'o, którego warunki strukturalne były podobne do tych w języku dolnołużyckim. Na południowym wschodzie obszaru górnołużyckiego występuje więcej wyjątków z zachowanym e, najczęściej w pozycji przed spółgłoskami twardymi zębowymi, np. šćedry, ćeta, sedmy, šesty. Jest to wpływ języka czeskiego, z którym te dialekty pozostawały w kontakcie, a nie, jak w przypadku dialektów dolnołużyckich, języka połabskiego. (PK)
