Bilingwizm i warunki polityczne a procesy językowe : w świetle XIX-wiecznej prasy polskiej Pomorza i Śląska
Autor/redaktor:
Jadwiga Zieniukowa
Opublikowany w:
Uwarunkowania i przyczyny zmian językowych : zbiór studiów .- Warszawa, 1994
[Wyświetl]
Strony:
203-212
Języki:
pol
Abstrakt:
Analiza prasy informacyjnej i informacyjno-dydaktycznej ma na celu wskazanie podobieństw i kontrastów pomorsko-śląskich. Do ważniejszych podobieństw zaliczono: wpływ kultury niemieckiej, nietypową funkcję kulturotwórczą Kościoła katolickiego, bilingwizm / trilingwizm ludności, rodzaje zapożyczeń leksykalnych z języka niemieckiego, dbałość o oczyszczenie języka z germanizmów, natomiast do różnic: archaiczność polszczyzny śląskiej oraz inny status miejscowych potocznych odmian języka polskiego. Leksyka pochodzenia niemieckiego występująca w prasie z regionu Pomorza Wschodniego i Górnego Śląska należała do trzech grup: dawne zapożyczenia do polszczyzny, germanizmy oficjalne (narzucone przez sytuację polityczną), zapożyczenia do miejscowej odmiany polszczyzny potocznej. W badanych źródłach udział zapożyczeń z języka niemieckiego jest niewielki i ma gwarantować zaspokojenie specyficznych potrzeb komunikacyjnych czytelników żyjących w warunkach bilingwizmu. Obrona języka polskiego przed germanizmami była dążeniem gazet z obu omawianych regionów i według autorki pojmowano ją jako zabieganie o prawa dla narodowości. (Bi)