Etymologia scs. měsęcь i lit. mė́nuo jako ilustracja zmian językowych stwierdzanych przez porównanie zewnętrzne
Autor/redaktor:
Wojciech Smoczyński
Opublikowany w:
Uwarunkowania i przyczyny zmian językowych : zbiór studiów .- Warszawa, 1994
[Wyświetl]
Strony:
159-170
Języki:
pol
Abstrakt:
Według autora rekonstrukcja porównawcza (zewnętrzna) stanowi skuteczną metodę ograniczenia marginesu błędu i obiektywizacji rekonstrukcji językowej, jeżeli z powodu braku wskazówek wewnątrzjęzykowych niemożliwa jest rekonstrukcja wewnętrzna. Analizowana jest forma słowiańskiej i litewskiej nazwy 'księżyca-miesiąca'. Autor odrzuca dotychczasowy wywód scs. měsęcь od *me̅sn̥ko-, stwierdzając, że badana forma zawiera formację pośrednią, która powstała na gruncie prasłowiańskim drogą specyficznego przekształcenia osnów ie. i została przesłonięta przez późniejsze zmiany fonetyczne. Uznaje, że *me̅ns- uległo tematyzacji w *me̅ns-i- i zostało rozszerzone sufiksem -ko, następnie *me̅nsiko- na skutek metatezy przeszło w *me̅sinko-, a do zatarcia granicy między wtórną osnową *me̅sin- i formantem -ko doszło w wyniku rozwoju in(k) > ę(k) > ę(c). Ślad po formancie -i- zniknął po przejściu in w nosową ę. Analizowany derywat powstał zatem wskutek dwóch derywacji, z morfemu leksykalnego *me̅ns- oraz dwóch afiksów: *-ĭ- i *-ko-. (Bi)
