Antroponimia słowiańska : materiały z IX Ogólnopolskiej Konferencji Onomastycznej, Warszawa 6-8.IX.1994 .- Warszawa, 1996
[Wyświetl]
Strony:
21-30
Języki:
pol
Abstrakt:
W artykule autorka przedstawia wyniki badań, jakie przeprowadziła na zbiorze nazwisk Żydów białostockich. Analizowanym materiałem były metryki dzieci urodzonych w 1941 r. i metryki ślubów z lat 1919-1935. Autorka podkreśla, że do połowy XVIII w. Żydzi nie stosowali nazwisk dziedzicznych, zaś w zaborze rosyjskim dopiero od 1845 zostali zmuszeni do ich przyjęcia (o ich postaci często decydował urzędnik). W analizowanym materiale wyodrębniono kilka głównych typów nazwisk, a mianowicie: nazwiska równe imionom, nazwiska patronimiczne (tworzone najczęściej za pomocą sufiksów słowiańskich lub jidysz), nazwiska tworzone od imienia matki (metronimiczne) oraz odapelatywne. Wśród tych ostatnich szczególnie wyróżniają się nazwiska pochodne od nazw zawodów, od szeroko pojętych nazw przyrodniczych (zwierzęta, rośliny, metale), od nazw pieniędzy, tkanin, kolorów, przedmiotów użytku codziennego lub od wyrazów charakteryzujących cechy danego człowieka. Liczne są również nazwiska utworzone od nazw miast. Autorka w podsumowaniu wskazuje typy nazwisk charakterystycznych wyłącznie dla Żydów oraz przejmowane przez nich z języków sąsiednich narodów wzorce strukturalne i elementy derywacyjne. (MF)