Uwarunkowania, przyczyny i mechanizm zmian fleksyjnych : na przykładzie wariantów fleksyjnych
Author/editor:
Władysława Książek-Bryłowa
Published in:
Uwarunkowania i przyczyny zmian językowych : zbiór studiów .- Warszawa, 1994
[Show]
Pages:
55-60
Languages:
pol
Abstract:
W artykule zaprezentowano rozważania dotyczące istnienia wariantów fleksyjnych w historii języka polskiego w oparciu o deklinacje rzeczowników, zaimków i koniugację. Przy opisie zagadnienia należy najpierw sporządzić rejestr lub opisać zmianę danego stanu języka, stosując takie kryteria, jak: czas trwania, kierunek rozwoju, stopień utrwalenia w systemie językowym i funkcjonowanie w tekstach. Na podstawie takiego opisu możliwe jest wnioskowanie o istnieniu wariantów chronologiczno-regionalnych, pokoleniowych oraz ich ilości i rozkładzie w tekstach. Analiza wariantów fleksyjnych pozwala także na obserwację zmian szczegółowych takich, jak: przeniesienie końcówki z innego paradygmatu, przeniesienie końcówki z innej deklinacji, przeniesienie końcówki z deklinacji zaimków oraz usuwanie alternacji, synonimii i końcówek zerowych; w zakresie czasowników: uszeregowanie członów czasów złożonych i ich syntetyzację, zmiany w formach rozkaźnika i bezokolicznika oraz zanik czasu zaprzeszłego. Wskazanie przyczyny zmiany językowej nie jest jedynym wyznacznikiem pracy z zakresu historii języka. (PK)
