| Заглавие: |
Об аналитических формах императива в славянских языках |
| Автор/редактор: |
Т.Н. Молошная |
| Опубликована в: |
Synchroniczne badania porównawcze systemów gramatycznych języków słowiańskich : zbiór studiów .- Warszawa, 1992
[Показать]
|
| Страницы: |
67-81
|
| Прочее: |
Tab.
|
| Языки: |
rus
|
| Аннотация: |
Предметом рассмотрения в статье является существование и место аналитической формы императива в славянских языках. Анализ глагольных сочетаний и частиц показал, что эти формы не только имеют категориальное императивное значение, но выражают и дополнительные значения (по мнению автора, некоторые выражают 'разрешение', 'побуждение' или даже 'стремление к чему-либо'). Формами, наиболее близкими по значению к императивному, автоp считает болгарские частицы да, нека с формами 1 лица мн. ч. и 2 л. ед. и мн. ч., недей, недейте с инфинитивом, особенно благодаря тому, что в этом языке отсутствует синтетическая форма императива для 1 лица мн. ч. Другие сочетания, например, с частицей давай, давайте в русском языке, близки к аналитическим формам императива, но пока не имеют статуса соответствующих аналитических форм императива. Третьи, например, сочетания с частицами айда, хайде в русском и болгарском языках, представляют собой свободные синтаксические сочетания слов. Различие степеней грамматикализации и переходные примеры в аналитических конструкциях отражают динамику развития славянских языков. (KKG)
|
| Аннотация 2: |
Artykuł dotyczy obecności i pozycji analitycznej formy trybu rozkazującego w językach słowiańskich. Analiza zestawień czasownikowych oraz partykuł wykazała, że formy te nie tylko mają kategorialne znaczenie rozkazujące, ale wyrażają także dodatkowe znaczenia (według autorki, niektóre wyrażają 'przyzwolenie', 'nakłonienie' lub nawet 'dążenie do czegoś'). Za formy najbliższe znaczeniu rozkazującemu autorka uważa bułgarskie partykuły да, нека z formami 1. os. l. mn. oraz 2. os. l. p. i mn., недей, недейте z bezokolicznikiem, szczególnie za sprawą faktu, że w tym języku brakuje syntetycznej formy imperatywu dla 1 os. l. mn. Inne połączenia, na przykład z partykułą давай, давайте w języku rosyjskim, są bliskie analitycznym formom rozkazującym. Trzeci typ połączeń, na przykład z partykułami айда, хайде w języku rosyjskim i bułgarskim, reprezentują swobodne syntaktyczne połączenia wyrazowe. Zróżnicowanie stopni gramatykalizacji i przykłady zjawisk przejściowych w konstrukcjach analitycznych odzwierciedlają dynamikę rozwoju języków słowiańskich. (KKG)
|
| Персоналии: |
|
| Ключевые слова: |
forma analityczna, gramatykalizacja, język współczesny, języki słowiańskie, kategoria gramatyczna, partykuła, połączenie wyrazowe, tryb rozkazujący, znaczenie leksykalne
|
| Tags: |
|
| Классификация: |
|
1.1.1. Общеславянский раздел. Проблемы современных языков. Сопоставительные исследования
|
[Показать]
|
|
