Z terminologii starego folkloru rosyjskiego : alatyr’,
plakún, erek, gorezovica
Author/editor:
Wanda Budziszewska
Published in:
Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Show]
Journal issue:
1992 [T.] 5
Pages:
53-58
Languages:
pol
Abstract:
Analiza etymologii czterech nazw przyrodniczych funkcjonujących w tekstach starego folkloru rosyjskiego: alatyr', plakún, erek, gorezovica. Aby jak najpełniej ukazać znaczenia owych terminów, autorka analizuje teksty pieśni, legend, zamawiań, chrześcijańskich podań i rosyjskich wierzeń ludowych, w których jest o nich wzmianka. Pierwszy z nich – alatyr' – to biały lub żółty kamień o właściwościach leczniczych i magicznych, występujący zazwyczaj w morzu (bursztyn). Plakún 'tawuła', 'wierzbówka' – roślina, dzięki której można wywołać płacz nieczystych duchów; erek 'kurzyślad' to ziele, któremu przypisywano magiczną własność czynienia człowieka niedostrzegalnym, a także ochronę przed chorobami oczu. Ostatni wyraz gorezovica (złożony z gore 'bieda, nieszczęście; smutek' i formacji utworzonej od czasownika zvat', zovu 'przyzywać') oznacza istotę 'przyzywającą nieszczęście', a za takie istoty uważano czarownice, którym przypisywano również zdolność latania na miotle i kontakty z diabłami. (SW)
