Семантическая структура балто-славянского погребального причитания
Author/editor:
Лидия Невская
Published in:
Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Show]
Journal issue:
1997 [T.] 9/10 [druk 1998]
Pages:
51-66
Note:
Streszcz.: eng, pol
Languages:
rus
Abstract 2:
Artykuł dotyczy struktury semantycznej archaicznych lamentów pogrzebowych zachowanych w tradycyjnej kulturze ludowej Litwinów i Słowian wschodnich (Białorusinów, Rosjan i Ukraińców) i nie ma charakteru porównawczo-historycznego, lecz semiotyczny. Celem autorki jest pokazanie, w jaki sposób werbalny tekst lamentu pogrzebowego, będący składnikiem całego zdarzenia obrzędowego, jest determinowany przez system wyobrażeń relewantnych dla tradycji, które elementy obrzędu, nieuświadamiane przez uczestników obrzędu, zostają na płaszczyźnie tekstu słownego wyeksplikowane i skonkretyzowane. Świadomość mitopoetycka, odbita w archaicznych lamentach, ustanawia izomorfizm ciała człowieka i kosmosu. Te różne sfery są scalane za pomocą predykatów 'żyć' i 'umrzeć', 'przestać działać', 'chodzić' i 'przestać chodzić', 'ulegać destrukcji', 'powrócić do stanu dzikości'. Dzięki temu izomorfizmowi nadrzędne znaczenie śmierci jako destrukcji jest kodowane za pomocą wariantywnego szeregu motywów fabularnych typu: dom wali się, dom pustoszeje, droga zarasta trawą, drzewo łamie się, roślina usycha itp. (SW)
