W artykule, w ujęciu diachronicznym, zaprezentowane zostały badania dotyczące polszczyzny wileńskiej rozumianej jako język polski na obszarze województwa wileńskiego II Rzeczypospolitej. Zagadnienia podzielono na: rozwarstwienie polszczyzny wileńskiej, jej pochodzenie, genezę gwar ludowych, obszar odmiany gwarowej i jej zasięgi, przyczyny i sposoby polonizacji ludności litewskiej i białoruskiej oraz sytuację ludności polskiej i języka polskiego na terytorium historycznej Wileńszczyzny w ciągu ostatniego półwiecza. W świetle dzisiejszych badań wiele poglądów ustalonych w okresie międzywojennym wymaga weryfikacji. Wnioski dotyczą potrzeby prowadzenia intensywnych prac nie tylko o charakterze językoznawczym, lecz również interdyscyplinarnym, które umożliwią lepsze poznanie historii polszczyzny w dawnym Wielkim Księstwie Litewskim, w tym także na Wileńszczyźnie. (PK)
