Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Show]
Journal issue:
2000 [T.] 12
Pages:
139-154
Note:
Streszcz.: eng
Languages:
rus
Abstract:
Описание лексики, связанной с половой зрелостью, беременностью, родами в говоре донских казаков. "Репродуктивная" лексика указывает параллелизм в описании состояний и поведений людей и домашних животных. Например, слово жеребец употребляется в говорных контекстах в значениях 'зрелая, здоровая лошадь' и 'здоровый, молодой мужчина'. (TŚ)
Abstract 2:
Sfera słownictwa związanego z dojrzałością płciową, ciążą i porodem, w systemach leksykalnych gwar Kozaków dońskich wykazuje paralelizm w opisie obiektów, stanów i zachowań ludzi oraz zwierząt hodowlanych. Przejawia się to w głównych grupach tej leksyki: dotyczącej zdolności do reprodukcji oraz samego porodu i okresu poporodowego. W szczególności wyraz żerebec używany jest zarówno w znaczeniu 'zdrowy, dojrzały koń płci męskiej', jak i 'zdrowy, młody mężczyzna, chętnie współżyjący seksualnie z kobietami'; moloducha 'krowa, która po raz pierwszy się ocieliła' i 'kobieta młoda, wkrótce po ślubie'. Podobne paralele obserwuje się w sferze dotyczącej bezpłodności (jalovka – o krowie i o kobiecie), przy tym obecność metafor zoogenicznych stwierdza się tylko w stosunku do seksu pozamałżeńskiego, co dowodzi, że gwary różnie konceptualizują życie płciowe w małżeństwie i poza nim. Opozycje: 'małżeństwo – stosunki pozamałżeńskie' i 'człowiek – zwierzę' są przejawami opozycji 'swój – obcy', przy czym obcość jest w szczególności związana ze światem zwierząt. (SW)
