iSybislaw service uses cookies. Staying on this page, you agree to the use of cookies. Agree

iSybislaw

Institute of Slavic Studies - Polish Academy of Sciences

Username: Password:
Polski English Русский

Article

[Add to basket]

Title: Głagolica w rękopiśmiennej "Gramatyce słowiańskiej" Jana Użewicza z 1645 roku
Author/editor: Marian Wójtowicz
Published in: Acta Polono-Ruthenica [Show]
Journal issue: 1999 T. 4
Pages: 171-181
Languages: pol
Abstract: W bibliotekach francuskich zachowały się dwa rękopiśmienne wydania "Gramatyki słowiańskiej" J. Użewicza (1643, 1645). Oba egzemplarze napisane są po łacinie, a materiał językowy podany jest cyrylicą, półustawem i kursywą (skoropisem). Innowacją w rękopisie z 1645 roku jest zamieszczony w nim alfabet głagolicki, napisany głagolicą tekst modlitwy "Ojcze Nasz" oraz krótki wykaz wyrazów skróconych. Zdaniem autora Użewicz znał wyłącznie późną kanciastą głagolicę chorwacką. Przedstawiona w artykule analiza głagolicy wykazała, że dobór odpowiedników cyrylickich nie zawsze był trafny. Tekst modlitwy "Ojcze Nasz" próbował Użewicz dostosować do wariantu cerkiewnosłowiańskiego, co skończyło się niezbyt udanym kompromisem. Początek tekstu jest adaptacją tekstu chorwackiego, a pozostała część - transliteracją na głagolicę tekstu cerkiewnosłowiańskiego (z licznymi zmianami i omyłkami graficznymi). Oprócz wariantu zapisanego głagolicą w rękopisie umieszczono również dwa warianty modlitwy "Ojcze Nasz" (prawosławny i katolicki) zapisane cyrylicką kursywą. Tekst modlitwy, który można było zestawić z tekstem cyrylickim, miał zapewne ułatwić wstępną naukę głagolicy. (IŁ)
Author headings:
au. Wójtowicz, Marian [Show]
Keywords: alfabet, cyrylica, głagolica, "Gramatyka słowiańska" (1645 r.), historia języka, język chorwacki, Użewicz Jan (16??-1645?)
Tags:
Classification:
2. Old Church Slavonic [Show]
4.2. Serbo-Croatian group. History of language [Show]
Personal subject heading:
Użewicz, Jan [Show]