Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Wyświetl]
Numer czasopisma:
2002 [T.] 14
Strony:
175-196
Inne:
Streszcz.: eng
Języki:
pol
Abstrakt:
Przedmiotem analiz jest obraz Afrykanów w reportażach H. Sienkiewicza i R. Kapuścińskiego. Pod uwagę brane są sądy o Afrykanach wyrażone explicite oraz wpisane w semantykę słów użytych na oznaczenie i opisanie tej grupy rasowej. Wyniki analiz porównane są z obrazem Afrykanów utrwalonych w leksyce i frazeologii polszczyzny oraz tekstach kliszowanych (przysłowiach i dowcipach). Językowy obraz Murzynów w polszczyźnie i obiegowych tekstach jest jednolity pod względem aksjologicznym. Są oni postrzegani jako niewolnicy lub słudzy, o niskim statusie społecznym, wyglądający egzotycznie, ubodzy w sferze materialnej i duchowej. Podczas gdy obraz Afrykanów w "Listach…" Sienkiewicza pokrywa się niemal z ich obrazem językowym, sposób przedstawiania tej grupy rasowej w "Hebanie" różni się od niego radykalnie. Pisarstwo Kapuścińskiego potwierdza, że odejście od stereotypu wymaga nie tylko niezależnej myśli, lecz także świadomego korzystania z zasobów języka. (SW)