Dlaczego za i przeciw, a nie przeciw i za – czyli o językowym obrazie świata Polaków, Anglików i Węgrów
Autor/redaktor:
Jolanta Szpyra
Opublikowany w:
Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Wyświetl]
Numer czasopisma:
1996 [T.] 8
Strony:
57-88
Inne:
Streszcz.: eng, pol
Języki:
pol
Abstrakt:
Celem artykułu jest zbadanie najważniejszych czynników, które determinują uporządkowanie elementów składowych w zestawieniach paralelnych w rodzaju za i przeciw / for and against / mellette vagy ellene w języku polskim, angielskim i węgierskim. Poprzez uwzględnienie przykładów z trzech różnych języków autorka próbuje ustalić, czy zasady rządzące szykiem członów w omawianych konstrukcjach mają charakter specyficzny dla każdego języka, czy też są one bardziej uniwersalne. Autorka w części wprowadzającej zajmuje się klasyfikacją zestawień paralelnych oraz ogólną charakterystyką omawianego zjawiska w analizowanych językach. Następnie bada czynniki semantyczno-kulturowe, które rządzą szykiem elementów składowych wyrażeń dwuczłonowych. Część trzecia poświęcona jest czynnikom fenologicznym determinującym kształt wielu konstrukcji zamrożonych. W części czwartej omawia najważniejsze typy interakcji pomiędzy obydwoma typami czynników. Wykazuje, iż we wszystkich trzech językach omawianymi konstrukcjami rządzą te same zasady semantyczno-kulturowe i fonologiczne, a odstępstwa od nich można wytłumaczyć złożoną interakcją obydwu typów czynników. (SW)
