Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Wyświetl]
Numer czasopisma:
1995 [T.] 7
Strony:
33-46
Języki:
pol
Abstrakt:
Na przykładzie formalnej i semantycznej klasyfikacji wyjątkowo obszernego słowiańskiego materiału autor przedstawia bociana w ludowych wyobrażeniach wszystkich Słowian. W legendach i obrzędach wiosennych (np. wróżbach odnoszących się do przylatujących na wiosnę pierwszych bocianów) ptak ten występuje w roli obrońcy, oczyszczającego ziemię z gadów i pozostałego plugastwa – żmij, żab, owadów i siły nieczystej. Pióro bociana tępi pchły w domu, bocian tępi żaby, w które zmieniają się wiedźmy, a jego gniazdo chroni dom przed złymi duchami w ogóle. W symbolice chrześcijańskiej bocian, jako tępiciel żmij, jest przeciwnikiem diabła, w związku z tym staje się symbolem Chrystusa. Związek bociana z ogniem przejawia się w tym, iż zabezpiecza on dom przed pożarem i piorunami, a także może wskrzeszać ogień z pomocą dzioba i podpalić dom. Ma również związek z rodzeniem dzieci – przynosi je. (SW)