Abstrakt: |
Komunikacyjne ruchy ciała człowieka są konwencjonalne, wytworzone w określonej wspólnocie komunikacyjnej, ograniczone terytorialnie, a ich sens utrwalony jest w świadomości społecznej. Większość związana jest z komunikacją potoczną, część obsługuje kontakty oficjalne. Ruchy ciała, o których mowa, w porozumiewaniu się tworzą całość z wypowiedzią słowną – zgodność gestu i słowa uwiarygodnia tekst. Autorka prezentuje 17 znaków z grupy znaczeniowej 'powitania i pożegnania': dyg, klaskanie w dłonie, klepnięcie kogoś po ramieniu/łopatce, odchylenie na moment głowy, padnięcie sobie w ramiona, podanie i uścisk dłoni, pomachanie dłonią w dół i w górę, pomachanie dłonią z boku na bok, powstanie z zajmowanego stanowiska, przesłanie dłonią pocałunku, salutowanie, ucałowanie czyjejś dłoni, ucałowanie kogoś w policzki, uchylenie dłonią kapelusza/czapki, ukłon, uniesienie dłoni na wysokość głowy, wyciągnięcie rąk w czyjąś stronę. Jedynie dwa z nich (wyciągnięcie rąk w czyjąś stronę i klaskanie) oznaczają wyłącznie powitanie, dwa wyłącznie pożegnanie (pomachanie dłonią w dół i w górę, przesłanie pocałunku); reszta znaków zawiera oba znaczenia, a ich interpretacja zależy od kontekstu językowego i konsytuacji. Do właściwości omówionych w artykule ruchów ciała należy ich zróżnicowanie pod względem frekwencji oraz utrwalenia w polskiej wspólnocie komunikacyjnej – np. gest machania dłonią z boku na bok został zapożyczony stosunkowo niedawno z Zachodu. Część z nich jest też ograniczona pod względem płci i wieku nadawcy (np. dziewczynka dyga przed dorosłym). (SW)
|