Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Wyświetl]
Numer czasopisma:
1992 [T.] 5
Strony:
31-43
Języki:
pol
Abstrakt:
Autorka, na przykładzie trzech istot demonicznych: karakondżula, wampira i talasyma, przedstawia stosunek człowieka (Bułgara) do stworzonych przez niego wyobrażeń o mieszkańcach "świata nieziemskiego" (antyświata). W opisie demonów autorka kieruje się następującymi kryteriami: (1) czas działania istoty; (2) bezpośredni kontakt z ofiarą; (3) brak preferencji przy wyborze ofiar; (4) zdolność przeistaczania się w zwierzęta, ludzi i sobie tylko właściwe stwory; (5) złe intencje ich postępowania. Następnie przechodzi do szczegółowego omówienia każdego demona, wymieniając takie informacje, jak: pochodzenie, funkcje, sposoby ujawniania się, stopień ingerencji w życie człowieka, sposoby walki i ochrony. Na zakończenie formułuje wnioski: (a) dla człowieka z ludu działania demonów mają wartość sygnałów, według których orientuje się on w rzeczywistości; (b) człowiek przyjmuje sygnały istot demonicznych jako nakazy od przodków; (c) demony pełnią funkcję mediatora między żywymi i umarłymi; (d) demony zrodziła potrzeba zapełnienia luki w wiedzy na temat granicy życia i śmierci, ludzka niewiedza powołała na "ten świat" demony takie, jakie były potrzebne człowiekowi. (SW)
