Abstrakt: |
W artykule rozpatruje się pochodzenie siedmiu rodzimych leksemów właściwych gwarom czakawskim, nieznanych standardowemu językowi chorwackiemu i dotychczas nieuwzględnianych w slawistycznej literaturze etymologicznej. Analizowane są wyrazy grȍbja 'stos kamieni' (< psł. *grobja 'dół, rów; nasyp, kopiec'), madlȉt 'ściemniać się' i madlȅti 'blednąć, słabnąć' (< psł. *mъdъlěti 'stawać się słabym, bezsilnym, wątłym, omdlewać, słabnąć'), mājȅt se 'ciemnieć, ćmić się w oczach, kręcić się w głowie' (< psł. *majati 'machać (np. ręką), wywijać'), plât 'płytowaty materiał, płat czegoś; udo' (< psł. *platъ 'kawał tkaniny, płótna'), plátiti 'rozłupywać, otwierać coś' (w standardowym chorwackim tylko prefigowany czasownik rasplátiti 'rozłupać, rozpłatać'; pokrewne psł. *platati 'rozcinać na kawałki, na płaty'), prȉlo adi. n. 'mętne, napróchniałe, rozkładające się' (relikt psł. *p(ь)rěti 'ulegać działaniu wilgoci i ciepła, odparzać się, psuć się, butwieć, gnić'), skūlȉt 'płakać, jęczeć' (< psł. *skoliti 'szczekać, wyć, skomleć'). Wyrazy te, z których część ma odpowiedniki w chorwackim dialekcie kajkawskim, wskazują na większy, niż dotąd sądzono, zasięg geograficzny na terytorium słowiańskim odpowiednich leksemów pochodzenia prasłowiańskiego. (IŁ)
|