W artykule przedstawiono rozważania dotyczące najnowszych wydarzeń w krajach byłej Jugosławii na podstawie książki D. Škiljana "Govor nacije" (Zagreb, 2002). Praca składa się z trzech części, w których ukazane zostały zagadnienia dotyczące językoznawstwa ogólnego, języków kultur starożytnych, politycznych i publicznych aspektów funkcjonowania języka oraz świadomości językowej Chorwatów. Przy formowaniu swojej koncepcji Škiljan wykorzystał dorobek socjolingwistyki zachodniej, łącząc poszczególne teorie w koherentny model, który może być wykorzystany do opisu sytuacji języków słowiańskich. Do głównych założeń jego koncepcji należy: rozróżnienie pojęć wspólnota komunikacyjna, wspólnota językowa i wspólnota narodowa; wysunięcie na plan pierwszy roli elit w procesach kształtowania się języków narodowych oraz perspektywa opisu, w której to poczucie wspólnoty narodowej decyduje o przemianach konkretnego idiomu. (PK)
