Polskie i starołużyckie nazwy miejscowe z sufiksem *-ikъ i jego wariantami rozwiniętymi
Autor/redaktor:
Ewa Jakus-Borkowa
Opublikowany w:
Obraz językowy słowiańskiego Pomorza i Łużyc : pogranicza i kontakty językowe .- Warszawa, 1997
[Wyświetl]
Strony:
121-130
Inne:
Mapa, streszcz.: ger
Języki:
pol
Abstrakt:
W artykule przedstawiono wyniki badań ojkonimów w językach polskim i starołużyckim z sufiksem *-ikъ wraz z licznymi formantami konektywnymi, powstałymi z absorpcji tematów podstaw nowych derywatów. Do nich należą, m.in. subformant *-ьn-ikъ, warianty rozwinięte, np. *- ьč-ikъ, *-ov-ьč-ikъ, *-el-ьn-ikъ, *-ov- ikъ. Sufiks *-ikъ w słownictwie apelatywnym występuje już od prasłowiańszczyzny, a jego odpowiedniki poświadczone są również w językach bałtyckich. W językach słowiańskich posiada dwie podstawowe funkcje: deminutywną, która dominuje w językach północnosłowiańskich, i substantywizującą przymiotniki. Na pierwotnym obszarze Łużyc utrwaliły się tylko 3 sufiksy: *-ьn-ikъ, *-ikъ i *-ov- ikъ; w Polsce wystąpiło ich znacznie więcej. Zestawienie materiału polskiego ze starołużyckim pozwala stwierdzić, że: omawiany sufiks, wraz z wariantami, występuje szeroko w nazewnictwie geograficznym, tworząc typ produktywny i wyrazisty na obu obszarach językowych; w materiale nazewniczym starołużyckim jest poświadczony wcześniej, już w X w., w polskim zaś w XII w. Cechą charakterystyczną dla dwóch omawianych obszarów językowych jest tworzenie ojkonimów od baz rzeczownikowych, w szczególności od apelatywów określających drzewa. (PK)
