Prasłowiańskie innowacje w praesens tematycznym na tle bałtyckim
Autor/redaktor:
Wojciech Smoczyński
Opublikowany w:
Procesy rozwojowe w językach słowiańskich .- Warszawa, 1992
[Wyświetl]
Strony:
179-188
Języki:
pol
Abstrakt:
Celem artykułu jest wyróżnienie prasłowiańskich (lub pralitewskich) innowacji i ich przyczyn na podstawie porównania paradygmatów czasu teraźniejszego czasownika scs. vezǫ i lit. vežù o wspólnym znaczeniu 'wiozę'. Wskazane zostały zmiany, które spowodowały wytworzenie w języku staro-cerkiewno-słowiańskim końcówek odmiany tematycznej różnych od litewskich oraz ich przyczyny: 1) interferencja wykładników czasu teraźniejszego i aorystu (1 sg. praes. -ǫ < *-ō + -om), 2) formalne przenikanie się końcówek tematycznych i atematycznych prowadzące do: a) zastąpienia w 2 sg. atematycznego *-sь (ie. *-si) przez -si, b) zastąpienia w 2 sg. tematycznego *-i (bsł. *-ei) przez -ši (wariant atematycznej końcówki -ši). Autor krytykuje hipotezę na temat pochodzenia 2 sg. bsł *-ei od nowego dyftongu prabałtyckiego *-ei oraz przedstawia własny pogląd na temat genezy -s w staropruskim imperativie na-ais. (Bi)
