Miejsce nazw sporadycznych w atlasie językowym : na przykładzie "Atlasu gwar mazowieckich"
Author/editor:
Anna Kowalska
Published in:
Leksyka słowiańska na warsztacie językoznawcy .- Warszawa, 1997
[Show]
Pages:
135-144
Languages:
pol
Abstract:
Autorka uznaje sporadyczne formacje słowotwórcze za zjawisko istotne dla badań nad gwarami, a traktowane jako marginalne przy opracowaniach kartograficznych słownictwa i słowotwórstwa gwarowego. Zbadana została obecność i frekwencja nazw sporadycznych na mapach i w komentarzach atlasu językowego, przede wszystkim "Atlasu gwar mazowieckich". Wskazano przykładowe proporcje ilościowe nazw częstych, rzadkich i sporadycznych w gwarach Lubelszczyzny i Mazowsza stwierdzając, że nazwy sporadyczne stanowią dużą część ogółu nazw. Omawiane formy słowotwórcze często wymieniane są w atlasach językowych tylko w komentarzach, natomiast pomijane na mapach. Tendencja ta charakteryzuje zwłaszcza atlasy obejmujące znaczny obszar geograficzny lub niewielki obszar o gęstej sieci punktów i wynika z dążenia do zachowania czytelności map. Wymienione zostały czynniki wpływające na umieszczanie omawianych formacji na mapie, przy czym podstawowym kryterium jest jednoznaczność nazwy występującej w funkcji terminu specjalnego lub współrzędność w stosunku do innych nazw ujętych na mapie tego samego obszaru. Z punktu widzenia słowotwórstwa formy sporadyczne stanowią istotną część zarejestrowanych formacji gwarowych, tworzone są w wyniku mechanizmów typowych dla systemu językowego jako derywaty znanych i często używanych podstaw słowotwórczych, przy pomocy formantów produktywnych na danym terenie. (Bi)
