| Tytuł: |
L'aspect verbal slave et les domaines du donné et du nouveau |
| Autor/redaktor: |
Hélène Włodarczyk |
| Opublikowany w: |
Studia kognitywne .- T. 1 : Semantyka kategorii aspektu i czasu = Études cognitives .- Vol. 1 : Sémantique des catégories d'aspect et de temps .- Warszawa, 1994
[Wyświetl]
|
| Strony: |
113-130
|
| Języki: |
fre
|
| Abstrakt: |
Cet article examine l'emploi de l'imperfectif dans un contexte donné. Les observations concernent en général les langues slaves, on cite des exemples bulgares, polonais et russes qui visent à montrer comment la même méthode a été appliquée dans d'autres langues slaves. On identifie et analyse la hiérarchie des emplois de l'aspect dans l'énoncé (l'opposition d’aspect comme opposition privative, le perfectif défini par le trait sémantique de limite), l'opposition du donné et du nouveau, autres types d'oppositions auxquelles participe l'aspect (l'opposition du général et du particulier, l'opposition de l'habituel et de l'occasionnel, l'opposition du potentiel et de l'actuel), le perfectif et l'imperfectif par rapport aux quatre oppositions (valeur particulière, occasionnelle ou cataphorique de l'imperfectif, l'imprefectif en valeur actuelle), l'aspect et la "quantification" de l'énoncé. L'analyse propose le modèle qui a pour but de ramener les différentes significations dans l'énoncé du perfectif et de l'imperfectif à des catégories sémantiques et cognitives universelles. On conclut qu'il est possible de faire correspondre de manière automatique l'emploi de l'aspect dans une langue slave à son emploi dans une autre et que les critères qui guident le choix du locuteur des plusieurs valeurs d'un même aspect (ou deux aspects différents) relèvent des habitudes culturelles propres à chacune des langues slaves. (Bi)
|
| Abstrakt 2: |
W artykule zbadane zostało użycie aspektu niedokonanego w danym kontekście. Obserwacje dotyczą ogólnie języków słowiańskich, przykłady pochodzące z języka bułgarskiego, polskiego i rosyjskiego ilustrują, w jaki sposób ta sama metoda badawcza została zastosowana w odniesieniu do innych języków słowiańskich. Analiza obejmuje następujące zagadnienia: hierarchia użycia aspektu w wypowiedzi (opozycja aspektowa jako opozycja prywatywna, aspekt dokonany definiowany przy pomocy cechy semantycznej limitatywności), opozycja kontekstu danego i nowego (datum : novum), inne typy opozycji, w których uczestniczy aspekt (opozycja ogólności : szczegółowości, opozycja habitualności : okazjonalności, opozycja potencjalności : aktualności), aspekt dokonany i niedokonany w odniesieniu do czterech opozycji (znaczenie szczegółowe, okazjonalne lub kataforyczne aspektu niedokonanego, aspekt niedokonany w znaczeniu aktualnym), aspekt a "kwantyfikacja" wypowiedzi. Analiza umożliwiła wskazanie proponowanego modelu, którego celem jest sprowadzenie różnych znaczeń wypowiedzi w aspekcie dokonanym i niedokonanym do uniwersalnych kategorii semantycznych i uniwersalnych kognitywnych. Stwierdzono, że możliwe jest automatyczne łączenie użycia aspektu w jednym z języków słowiańskich z jego użyciem w innym języku oraz że kryteria decydujące o wyborze przez mówiącego danego znaczenia spośród większej ilości znaczeń tego samego aspektu (lub dwóch różnych aspektów) zależą od zwyczajów kulturowych w każdym języku słowiańskim. (Bi)
|
| Hasła autorskie: |
|
| Słowa kluczowe: |
aspekt, aspektualność, czasownik, dokonaność, imperfectivum, języki słowiańskie, językoznawstwo kognitywne, kategoria semantyczna, kontekst, kwantyfikacja zakresowa, niedokonaność, semantyka 1 (znaczenie znaków językowych), temporalność, wypowiedzenie
|
| Tagi: |
|
| Klasyfikacja: |
|
1.1. Dział ogólnosłowiański. Zagadnienia współczesne
|
[Wyświetl]
|
|
