Werbalny substantiw wot refleksiwneho werba w zapadnosłowjanskich rěčach : z wosebitym wobkedźbowanjom serbšćiny
Autor/redaktor:
Irena Šěrakowa
Opublikowany w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
[Wyświetl]
Numer czasopisma:
1996 33
Strony:
213-224
Języki:
hsb
Abstrakt:
Wuchadźejo z definicije werbalneho substantiwa wot modalneho werba a definicije refleksiwneho werba předstajeja so skupiny werbow, wot kotrychž so tutón nomen actionis tworić w zapadnosłowjanskich rěčach hodźi a wot kotrychž so njehodźi. Wuchadźišćo analyzy je hornjo- a delnjoserbšćina, sćěhuja eksemple za pólšćinu, čěšćinu a słowakšćinu; material za serbšćinu pochadźi předewšěm z literatury, medijow a gramatik, za druhe rěče z gramatik a wědomostnych časopisow. Rysuje so puristicke tendence serbskeje rěčneje politiki po l. 1945 a hódnoći, zo hornjoserbšćina steji pod wliwom modernych zapadnosłowjanskich rěčow a němčiny a zo w tamnych analyzowanych rěčach wustupuja nomina actionis z refleksiwnym morfemom husćišo hač w hornjoserbšćinje, najwjace w pólšćinje. (Bi)
Abstrakt 2:
Artykuł zawiera omówienie pojęć: rzeczownika odczasownikowego tworzonego od czasownika modalnego i czasownika zwrotnego; wyróżnienie grup czasowników, od których w poszczególnych językach zachodniosłowiańskich tworzone są tego rodzaju nomina actionis oraz grup, dla których transformacja ta nie jest możliwa. Za punkt wyjścia analizy przyjęto język górno- i dolnołużycki, następnie przytoczono przykłady z języka polskiego, czeskiego i słowackiego; łużycki materiał leksykalny pochodzi przede wszystkim z literatury pięknej, mediów oraz gramatyk, natomiast przykłady z pozostałych języków zaczerpnięto z gramatyk i czasopism naukowych. Omówiono tendencje purystyczne w łużyckiej polityce językowej po roku 1945 i stwierdzono, że język górnołużycki znajduje się pod wpływem współczesnych języków zachodniosłowiańskich i niemieckiego oraz uznano, że w analizowanych językach można zaobserwować najczęstsze występowanie rzeczowników odczasownikowych z zaimkiem zwrotnym w języku polskim, najrzadsze zaś w języku górnołużyckim. (Bi)
