О непоследовательности палатализации задненебных согласных в славянских языках .- 4
Author/editor:
Н.И. Толстой
Published in:
Symbolae slavisticae : dedykowane Pani Profesor Hannie Popowskiej-Taborskiej
.- Warszawa, 1996
[Show]
Pages:
295-304
Languages:
rus
Abstract:
Статья составляет четвертую часть работы, посвященной словам, демонстрирующим отсутствие палатализации задненебных перед гласными переднего ряда, т.е. отсутствие первой палатализации. В этом этюде рассматриваются лексемы с корнем kep- в славянских языках, восходящие к праславянскому корню *kěp-, *kep-, kъp-. Анализируются три группы этимологически неоднородных слов, особенностью которых является семантическая связь и параллелизм между формами с результатом палатализации и без него. Приводятся примеры из великорусских говоров, сербских диалектов, а также западнославянских языков. Непалатализованные формы от *kěp- представлены в восточнославянских диалектах, от *kep- - в южнославянских. Не исключено, что некоторые восточнославянские (возможно, и западнославянские) слова также содержат корень *kep- с отсутствием палатализации. (MF)
Abstract 2:
Artykuł stanowi czwartą część pracy poświęconej wyrazom, które cechuje brak palatalizacji tylnopodniebiennych przed samogłoskami szeregu przedniego, tj. brak pierwszej palatalizacji. W tym opracowaniu badane są leksemy z rdzeniem kep- w językach słowiańskich, pochodzącym z prasłowiańskiego rdzenia *kěp-, *kep-, kъp-. Analizowane są trzy grupy etymologicznie niejednorodnych wyrazów, których cechą szczególną jest pokrewieństwo semantyczne i paralelizm zachodzący między formami, w których występuje palatalizacja, a tymi, w których palatalizacja nie nastąpiła. Przytaczane są przykłady z gwar wielkoruskich, dialektów serbskich, a także języków zachodniosłowiańskich. Niepalatalizowane formy pochodzące od *kěp- stwierdzone zostały w dialektach wschodniosłowiańskich, od *kep- w południowosłowiańskich. Nie można wykluczyć, że niektóre wyrazy wschodniosłowiańskie (możliwe, że także zachodniosłowiańskie) również zawierają rdzeń *kep- przy braku palatalizacji. (MF)
