Metodologia przyjęta przez autora oparta jest na analizie komponencjalnej (składnikowej) onomazjologicznej oraz teorii kognitywnej. Zależności semantyczne zostały wyróżnione na podstawie analizy materiału językowego opartej na zastosowaniu zasad teorii gramatyki sytuacyjnej do modelu sytuacji komunikacyjnej. Płaszczyzną porównawczą jest dla wybranych języków model znaczeń predykatywnych, służący ocenie leksykalizacji czasownikowej. Omówienie obejmuje model "wypełnień czasownikowych" modelu potencjalnego oraz model znaczeniowy, składniki semantyczne jako kryteria typologii predykatów mówienia i rolę odpowiadających im w akcie mowy cech sytuacyjnych. Przedstawiono układ predykatów prototypowych dla głównych klas predykatów mówienia; materiał został omówiony w ramach klas głównych, natomiast wewnętrzną klasyfikację ujęto równolegle w formie tabelarycznej oraz graficznej. Analiza doprowadziła do wyszczególnienia różnic pomiędzy językiem czeskim i polskim w zakresie modelu rzeczywistego aktów mowy, poprzez wskazanie braków w ekwiwalencji czasowników z danych klas. (Bi)
