Мифологическая языческая и христианская символика вербы в восточнославянских и польских фразеологизмах
Autor/redaktor:
Мирослава Малоха
Opublikowany w:
Etnolingwistyka : problemy języka i kultury
[Wyświetl]
Numer czasopisma:
1999 [T.] 11
Strony:
129-138
Inne:
Streszcz.: eng, pol
Języki:
rus
Abstrakt 2:
Artykuł jest próbą opisu konotacji kulturowych we frazeologizmach zawierających komponent 'wierzba', 'wierzbowy'. Analiza obejmuje zarówno dane językowe (frazeologizmy, przysłowia, bajki, itp.), jak też zapisy wierzeń i praktyk. W kulturze słowiańskiej symbolika wierzby jest bardzo zróżnicowana. Z jednej strony wiąże się ona z płodnością, szybkim wzrostem, żywotnością, giętkością, z drugiej zaś – z bezpłodnością, głuchotą, milczeniem i śmiercią. W językach wschodniosłowiańskich i polskim frazeologizmy ze słowem wierzba wyrażają 'brak', 'ciemną siłę', 'pustkę'. Zwyczaje i praktyki chrześcijańskie kojarzą wierzbę z życiem, radością i niedzielą. We frazeologizmach białoruskich, ukraińskich i polskich często obok komponentu 'wierzba' występuje komponent 'grusza' (grusza podobnie jak wierzba kojarzona jest z nieczystą siłą). We frazeologizmach polskich i ukraińskich występują jeszcze inne komponenty: 'diabeł/czort' oraz 'suchy'. Relacja ekwiwalencji łączy też wierzbę i palmę: wschodniosłowiańskiej nazwie Verbnoe voskresene odpowiada polska nazwa Niedziela Palmowa. (SW)